SÜRÜŞTE KORKU FAKTÖRÜ

Korku Faktörü

Motosiklet kullanmanın psikolojik etkileri fantastiktir. Çok güzel bir duygudur. Arabada kapalı bir mekân içinde olunduğundan yâda dört tekerli vasıtaların hantallığından mıdır bilinmez bu kadar yoğun bir keyif almak mümkün değildir. Ancak düşer yaralanırım korkusu birçok motorcunun baş hata yapma sebebidir. Korktuğunuz an içgüdüsel tepki verirsiniz. İçgüdüler ise ilksel reflekslerimizden oluşur, nadiren doğru tepki vermemizi sağlarlar. Genellikle şuuraltımızdaki incinmeler burada yönlendiricidir. Bu yüzden kendinize olumsuz telkinler yaparak şuur altınıza zaaf yüklemeyin.

Korkuyu neler tetikler:

1. Bazen kötü sürprizler. Kör bir dönemeç yâda aniden yola çıkan traktör. Potansiyel enerjiye karşı sizin önceden düşünüp planladığınız bir şeyler olmalıdır. Stratejiniz olmalı ve bunun içinde sürüş esnasında hayal kurmayıp devamlı sürüş çevrenizin durumunu gözleyip değerlendirmelisiniz. Bu yapılmazsa ani bir durumda şapkadan ne çıkarsa bahtınıza gibi bir sonuçla yüzleşirsiniz.

2. Bezen durumu kontrol etme eksikliğidir. Dönüşler hareket etmez, ne görürseniz onu alırsınız ve dönemeci dönerken durum tamamen sizin kontrolünüzdedir. Bunun içine kontrol edemeyeceğiniz bir olay sokalım. Mesela hat ayrım çizgisini ortalamış olarak karşınıza bir aracın çıkması. Korkumuz aniden ortaya dramatik bir şekilde çıkar.

3. Bazen durumu kontrol altında tutabilecek yeteneğimize güven eksikliği. Viraja çok hızlı girmiş olabiliriz, yol yüzeyi lastiğin iyi tutunmasına uygun olmayabilir.

Birinci olarak çözmemiz gereken konu beklemediğimiz bir duruma nasıl hazır oluruz. Bir olay karşısında şaşırmıyorsak doğru tepkiyi veririz. Birçok şeyin olabileceğini tahmin edebilmeliyiz. Ne kadar çok şeyi tahmin edebilirsek o kadar az sürprizle karşılaşırız. Neticede motor sürmek roket ilmi değildir. Trafikte eğer aklımız sürüşte ise ve ileriye bakıyorsak ve gördüklerimizi değerlendirerek sürüş stratejimizi yönlendiriyorsak tehlikenin geleceği yönü de tahmin ederiz. Eğer yan hattınızdaki aracın önünüze kıracağını tahmin ediyorsanız ve hazırda bekliyorsanız bu olduğunda size sürpriz olmayacaktır. Ama yol benim, bekler, beklemesi lazım derseniz eninde sonunda kötü bir şokla karşılaşmanız kaçınılmaz olur.

Kapanan bir dönemece herhangi bir fikir sahibi olmadan dalarsanız çalılıkları yâda karşı yönden gelen aracı gördüğünüzde panikler ve frenlere asılıp motoru kaldırırsınız hâlbuki bunu peşinen tahmin edip ona uygun giriş yapsaydınız biraz daha kontra ile dönüşünüzü salimen tamamlardınız.

Bazen biz sürücüler gelişen tehlikeyi gerçekten göremeyiz. Kırsal bir alanda gidiyorsunuz ve yolda çamur döküntüleri var. Bu size bir traktörün tarladan çıkış girişi olduğunu ikaz etmezse ve ona göre sürüşünüzü ayarlamazsanız ani bir sürpriz size kötü anlar yaşatır. Yine hayvan gübresi size bir ikazdır. Bunları görmeden geçmeyin çünkü bu sizin hayatınız.

Zihinsel olarak tasavvur tekniği çok önemlidir. Her senaryoyu talim edemezsiniz. Bir araca çarpmayı yâda motordan atlamayı talim edemezsiniz. Peki, bunlara nasıl hazırlıklı olacaksınız. Bir yerde oturup zihninizden bunların olması durumunda neler yapmanız gerektiğini tasavvur edin. Zihninizin bu durumlar karşısında hazırlıksız kalmaması için bu çok değerli ve etkili bir çalışmadır. En kötü senaryoyu yazın çünkü muhtemelen öylesi ile uğraşmak zorunda kalacaksınız.

İkinci alan, durum üzerindeki kontrol eksikliği. Şüphesiz yavaş sürebilirsiniz, olasılıkları kendi lehinize çevirmeğe uğraşabilirsiniz. Mesela iyi konumlanıp fren yâda kıvırma seçeneğinizi kullanabilirsiniz, iyi pozisyonu seçmek yine size görünürlük avantajını sağlayacaktır. Fakat günün sonunda, yâda başında veya ortasında siz diğer sürücülerin beklentileriniz doğrultusunda hareket etmelerini sağlayamazsınız. Yani problemi gördünüz ve planlama safhasında bir şeylerin yanlış gideceğini de tahmin ettiniz, işte burada riski minimuma indirmek için bir şeyler yapmanız gerek. Kafası karışan birçok sürücü bir göbekte tehlikenin soldan geleceğini söyler fakat en büyük tehlike bu değildir. Çünkü hareket ediş zamanınızı ve yerinizi siz seçtiniz ve ortaya koyduğunuz hız ve gidişat sizin kontrolünüz altındadır. Asıl tehlike ise sağdan gelir. Ya aracın biri sola aniden kırmağa kalkarsa. Bunu önceden görmeniz mümkün değil ama böyle bir şeyin olacağını bekliyorsanız o zaman o tarafı da kontrolünüz altında tutarsınız. Yine sağ dönüşlerde yayaya yol verilir bunu bilirsiniz ama ya bir başka yayada sol taraftan aniden önünüze çıkarsa. Bunu da öngörmüş olmanız gerekirdi. Mesela dar sokaktan sağa döneceksiniz ama sağınızdan bir yaya geliyor ve aynı zamanda da karşı yönden belediyenin çöp kamyonu size doğru hızla geliyor. Kamyonun hızını ve durmasını siz kontrol edemezsiniz ama sağa iyice yanaşıp durarak ki bu kontrol sizin elinizdedir, yayaya çarpmayı engelleyebilirsiniz.

Son olarak, kendinize güvenmek. Motosiklet sürürken limitlerinize yaklaşmak size zevk verir. Ne kadar fazla yaklaşırsanız o kadar zevk alırsınız. Yaptığı işten zevk almayan bir sürücüde zihinsel yoğunlaşma azalır. Ama güveni sakın fazla güvenle karıştırmayın. Sınırları aşmak çıtayı yükseltmek eğitim sahasında olur. Limitlerinizi aşmadan tüm olasılıkları hesaplayarak kontrollü bir dönemece girmek güzeldir ama aşırı güvenle bir dönemce dalıp tam ortasında hızınızın fazla olduğunu hissedip panikleyip karşıdan gelen kamyona kilitlenmek felakettir.

Limitleriniz içinde kalarak güvenle sürüş yaptıkça bu hareketler sizde otomatikleşecek ve böylece çevrenizi de sürekli gözlem altında tutarak bir sonraki yol durumu ile ilgili planlama ve strateji seçme işini yapabileceksiniz. Güvenle sürüş yapma - hız, yatış açısı, konumlanma, frenleme, gaz verme - limitlerinizin sınırına doğru yaklaştıkça bu görevleri otomatik olarak yapma yetiniz azalacak ve büyük resme daha az zihinsel olarak yoğunlaşabileceksiniz. Tahmin etmeye daha az imkânınız olacaktır. Böylece de sizi sürprizle karşılayacak şeylerin sayısı artacaktır.

ÇABUK KARAR VERMEK

Zamanında karar vermek potansiyel tehlikeyi önceden görmekle olur.

Ne kadar dikkatli olsanız da kendinizi zor durumlarda bulacağınız zamanlar gelecektir. Bu zor durumlardan kurtulabilmeniz sizin çabuk ve doğru reaksiyon gösterebilme yeteneğinize bağlıdır. Genelde kazalar sürücü kaza kaçınıcı manevralarda yeterince usta olmadığından olmaktadır. Ne zaman ve nasıl durulacağını yâda kıvırmanız gerektiğini bilin. Durmak yâda kıvırıp etrafından dolanmak; bu iki beceri kazaları önlemede en kritik yerdedirler. Her zaman durmak mümkün olmayabilir bu sebeple engelin/tehlikenin etrafından dolanabilmelisiniz. Burada duruma göre çabuk karar vermek de çok önemlidir. Çabuk karar verebilme becerisinin de kazanılmış olması gerekir.


Kazaya karışan sürücülerde şu hatalar çok fazla yapılmaktadır:

1. Acil duruş gerektiğinde motosikletin ön frenini yeterince sıkmamak ve arka freni fazla sıkmak.
2. Frenlemeyi kıvırma işleminden ayırt etmemek veya kıvırma uygun olduğu halde doğru kararı verememek.
3. Frenleme gerekirken frenle birlikte kıvırma yapmağa kalkmak.

Her iki freni birlikte kullanmak en kısa duruş mesafesini verir. Kıvırma işlemi frenleme işlemi bitmeden eş zamanlı olarak yapılmaz.

Fren yaparken yâda freni bırakırken motorunuzun dengesinde değişim olmaması önemlidir. Ön fren elciğine yumuşakça dokunulmalı ve ön süspansiyonların oturması sağlanmalıdır öncelikle. Bu aynı zamanda ağırlığın öne transferi dolayısıyla ön lastiğin yere basma ağırlığının artmasıdır. Sonra ön freni kademeli olarak sıkmağa devam edin. Frenleri bırakırken de aynı yumuşaklık geçerli olmalıdır. Kademeli olarak frenleri gevşetiniz ki ön çatal birden yukarı doğru atım yaparak motorun dengesini bozmasın. Doğru fren yapmak çok önemlidir hem sıkması hem de bırakması doğru olarak icra edilmelidir. Sert fren yaptığınız anlarda olmak istediğiniz yere bakın. Kesinlikle olmak istemediğiniz yere bakmayın. Dönüş içindeyseniz direk ilerinize değil dönüşün derinliklerine olmak istediğiniz konuma doğru bakın. Bu sizin görüş algılamanızı genişletecek ve size olayı daha az ürkütücü gösterecektir. Psikolojik olarak acil durumlarda ihtiyacınız olan şey sizi daha az panikletecek bu durumdur. Sert frenleme yaparken önünüzdeki diğer dönemece sizi hazırlayacak oranda yâda tehlikeyi bertaraf edecek oranda sertliği uygulayınız. Aksi takdirde motoru dengesizleştirerek zor duruma düşebilirsiniz. Soğukkanlılık esastır. Üzerinden aşmanız mümkün olmayan minibüs, minivan tipi yüksek bir engele çarpmanız kaçınılmaz ise çarpışma anına kadar frenlemeyi sürdürüp çarpma hızını olabilecek en düşük seviyeye indirmeğe çalışınız.

Gaz teli takılması:

Eğer gaz teli takılırsa gaz kolunu bir kaç defa açıp kapatın. Bu ileri geri hareket teli serbest bırakabilir. Gaz teli açılmazsa o zaman motor devre kesici düğmesini kapatın ve aynı zamanda da debriyaj kolunu çekin(sıkın). Bu hareketiniz gücü arka tekerden alır. Motor kontrolünüze girince kenara çekip durun. Tekrar sürüşe geçmeden önce sorunun hallolduğundan emin olun.

Çarpışmayı önleyici stratejilerinin başında ilk gelen kural şudur:

Yol hakkı gaspı, yol vermeme problemiyle karşılaştığınızda siz yoldan çekilin. Kelimenin lügat anlamıyla siz tehlikeden uzaklaşmaya bakın. Sola dönen bir araç varsa veya soldan yolunuza çıkan bir araç varsa sağa kaçın. Sağdan bir ihlal varsa sola kaçın. Önden gelen bir tehlike karşısında yavaşlayın ve hazır bekleyin.

Hacminizi büyütmek:

Karşıdan gelen araçlar karşısında ne kadar fazla açıyla konumlanırsanız, motosikletin yandan görünüşü önden görünüşüne göre daha fazla hacim sunar, o kadar daha iyi görünürsünüz. Hattınızın içinde kalarak yapacağınız bir iki slalom hareketi de fark edilme şansınızı kuvvetlendirecektir.

Sollarken tehlike yaratacak üç unsur:

1. Önünüzdeki sollayacağınız düşük hızla seyreden vasıtanın siz sollamağa kalktığınız sırada hızla sollamak için önünüze kırması
2. Siz sollamağa kalktığınız sırada arkanızdan gelen hızlı bir vasıtanın da sizi geçmeğe kalkması
3. Çift yönlü yollarda karşı yönden gelen vasıtanın uzaklığının ve yaklaşım hızının yanlış hesaplanması



Şimdi bu fotoğrafın ardından sizi neler bekliyor olabilir? Yolunuzda bir yükseltiyi görüyorsunuz. Dikkatli bir kişi olarak tam tepede sağa sapan yan yolun da farkındasınız. Tehlike var mı? Yaklaştıkça ne gibi strateji uygularsınız? Hangi adımları atarsınız?


Daha yaklaştıkça görüntü bu olur. Şimdi ne beklenebilir? Araba yaklaşıp yavaşladıkça ne yapmanız gerekir? Hızınızı mı ayarlarsınız? Pozisyonunuzu mu değiştirirsiniz? Arkanızdaki trafikten haberiniz var mı?

Araba iyice yaklaşıyor ve yavaşlıyor? Durum daha da karmaşıklaştı?

Üç taktiğimiz var:

1. Hızımızı ayarlarız.
2. Pozisyonumuzu ayarlarız(Konumlanmak).
3. İrtibat kurarız.

Böyle bir duruma girince nasıl alan ve zaman kazanabiliriz? Yavaşlarız. Zaman kazanırız. Hattımızın 1/3 lük sağ bölümüne geçeriz ve böylece ilave tampon alanı kazanırız. İrtibat tamam ama yanlış da anlaşılabilir. Yapılan selektör geç demek mi yoksa geçiyorum demek mi?

Ayrıca 360 derecelik sürüş çevremizin de farkında olmalıyız. Arkanızdaki araçları önceden kontrol ediniz. Önünüzdeki aracın potansiyel sola dönüş niyetini kavradınız. Ama arkanızdaki araç bunun farkında mı? Şayet durmak zorunda kalırsanız arkanızda ki araç zamanında yavaşlayacak mı? Potansiyel tehlikeyi önceden görmek size zaman kazandırır ve sükûnet içinde manevra yapmanızı – arkanızdaki trafik dâhil – sağlar.

TEMEL SÜRÜŞ STRATEJİLERİ(DEFANSİF SÜRÜŞ)

DEFANSİF SÜRÜŞ

Sadece okuyarak ve seyrederek yön verme, gazlama, frenleme ve denge gibi sürüş becerilerini kazanamazsınız. Okuyarak ve izleyerek kulak ve göz dolgunluğunuz olur ki buda eğitime çok yardımcı bir faktördür. Ancak uygulama şarttır fakat sürüş kontrolü sizin kendi yapabildiklerinizi bilerek o sınırlar içinde sürüş yapmanız ve bunlarla birlikte trafik kurallarını bilip onlara uymanızla başlar. Bilgi ve beceri sınırlarınızın içinde kalarak sürüş yapınız.

ÇEVRENİZİ SÜREKLİ ARAŞTIRIN,
DURUMUNUZU DEĞERLENDİRİN,
DEĞERLENDİRMELERİNİZİN SONUCUNA GÖRE STRATEJİ UYGULAYIN.

A) Çevre araştırması:
1. Karşıdan gelen ve sola önünüze doğru dönme ihtimali olan trafiği
2. Sağınızdan yâda solunuzdan gelmekte olan trafiği
3. Arkanızdan yaklaşmakta olan trafiği
4. Tehlike arz edebilecek yol şartlarını araştırın.

B) Durum değerlendirmesi:
1. Duran nesneleri – çukurlar, orta ve yan kaldırımlar, köprüler, telefon direkleri, ağaçlar
2. Trafik kontrol cihazlarını – ışıklar, işaretler, yol çizgileri
3. Diğer araçlar, yayalar, hayvanlar – aniden önünüze atlayabilirler, değerlendirin.

C) Strateji uygulaması:
1. Orada olduğunuzu ışık veya korna çalarak belli ediniz
2. Hızınızı gaz açarak, kapatarak yâda durarak ayarlayınız
3. Pozisyonunuzu ve/veya yönünüzü ayarlayarak uygulamayı gerçekleştiriniz.

Ne kadar dikkatli olsanız da kendinizi zor durumlarda bulacağınız zamanlar gelecektir. Bu zor durumlardan kurtulabilmeniz sizin çabuk ve doğru reaksiyon gösterebilme yeteneğinize bağlıdır. Genelde kazalar sürücü kaza kaçınıcı manevralarda yeterince usta olmadığından olmaktadır. Ne zaman ve nasıl durulacağını yâda kıvırmanız gerektiğini bilin.

Durmak yâda kıvırıp etrafından dolanmak; bu iki beceri kazaları önlemede en kritik yerdedirler. Her zaman durmak mümkün olmayabilir bu sebeple engelin/tehlikenin etrafından dolanabilmelisiniz. Bu temel becerileri kazanmadan trafiğe çıkmayınız. İlaveten duruma göre çabuk karar vermek de çok önemlidir. Çabuk karar verebilme becerisinin de kazanılmış olması gerekir.

Bakışlarınızla önünüzü çok iyi tarayınız. Hiçbir objeye bakışlarınız iki saniyeden fazla sabitlenmesin. Ayrıca aynalardan her 7-10 saniyede bir arkanızı kontrol altında tutun. Aynalardan gördüğünüz arkanızdaki nesnelerin size olan mesafelerini doğru tahmin etmeyi öğreniniz.

Talim Önerisi: Durduğunuzda arkanızda duran bir aracı aynanızdan görün ve zihninizde aranızdaki mesafeyi tahmin edin. Daha sonra başınızı çevirip bu araca fiilen bakın ve tahmininizde gerçeğe ne kadar yaklaşmış olduğunuzu görün. Bu araştırmayı tahminlerinizi keskinleştirinceye kadar sık olarak yapın. Yine de, tahminlerinizde gerçeğe yakın gibi değerlendirme ustalığına erişmiş olsanız da hat değiştirirken ekstra mesafe bırakın.

Alpaslan Kuzucan

SİNYALİ DESTEKLEYİCİ EL İŞARETLERİ

BU İŞARETLER GÖRÜNÜRLÜĞÜNÜZÜ KUVVETLENDİRİCİ FAKTÖR OLARAK KABUL EDİLMEKTEDİR. SİNYALİ NE ÇOK ERKEN NE DE ÇOK GEÇ VERİNİZ AYRICA VERİLMİŞ SİNYALİ ZAMANINDA KAPATINIZ. ZAMANINDA KAPATMAMAK DİĞER SÜRÜCÜLERİ ŞAŞIRTABİLİR.




Not: Sürücünün eldivenlerinin rengi parlak sarı yada turuncu gibi açık renkler olsaydı görünürlüğü açısından çok daha fazla dikkat çekerdi.

PERFORMANS MOTORLARDA DÖNÜŞ İÇİNDE GAZ KONTROLÜ

Performans Motorlarda Gazın Dönüşlerde Kullanılışı

Birçok sürücü gazın sadece hızlı gitmek için olduğunu düşünür. Hızlanmak için aç yavaşlamak için kapa. Ancak gaz bundan daha fazla şeyler içindir. Motor motosikletin aerodinamiklerini etkiler ve dönüş içinde gazın kullanımı motor şasesinin daha iyi fonksiyon görmesini sağlar. Motosiklet güçte iken lehimize çalışan birçok faktörler vardır. Şase daha dengelidir çünkü motorun dönen kısımları diğer kısımlara daha fazla bir açısal ivmelenme gücü ekler. Önde daha az ağırlık olur. Buda tekerin ve süspansiyonların birlikte daha uyumlu çalışması ve sonucunda ön tarafın sebep olacağı kaza risklerinin azalması demektir. Gazı açmak arkanın çöküş dinamiklerini de olayın içine çeker. Bunun sonucu arka lastik tutuşu ve süspansiyon işlevi iyileşir. Boşta virajlı yollarda yokuş aşağı gitmeyi denerseniz bu söylenenleri daha iyi anlarsınız. O zaman motorun şaseyi ne kadar etkilediğini görürsünüz. Güç uygulanmadığında yönlendirme ve süspansiyonların çalışması farklıdır ve dönüş ortalarında bazı gergin anlar yaşatır. Boşta motor kullanmak yanlıştır.

Gazı açtığınızda motosiklet hızlanacak diye bir şart yoktur. Eğer gazı açış oranınız sürtünme ve aerodinamik etkenlerin gücünün altında kalıyorsa hız kaybetmeğe devam edersiniz. Hızlı dönüşlerde tecrübeler göstermiştir ki hız kazanmaya başlamadan önce gazın en az %20 oranında açılmış olması gerekmektedir. Usta sürücüler bunu bilirler ve gazı dönüşün apeks noktasından önce motosiklet henüz yavaşlıyorken açarlar. Şu talimleri boş ve düz uzun bir yolda yapın. Gazı kapatın ve sonra yavaşça açın. Yavaşlık oranınız şudur; motosiklet hala yavaşlıyor olacak ancak zincir boşluğunu almış olduğunuzu hissedeceksiniz.

Fren yaptığınızda tankı dizlerinizle sıkıca tutuyor olmalısınız. Bu yükü kollarınızdan alır; böylece dirseklerinizi bükük tutabilir ve gaz/fren geçişini daha iyi kontrol edebilirsiniz. Dönüş için yatmaya başladığınızda freni kademeli olarak bırakın ve dönüşe etken güçler işi devir alır. Fren elciğini tamamen gevşettiğinizde ama henüz tam yatış sınırına gelmeden gazı açmağa başlama zamanıdır. Boşta geziş zamanınızı - gazın yâda frenin hiç uygulanmadığı zaman - minimumda tutarken gazı açış şekliniz çok önemlidir. Fren elciği üzerinde işaret ve orta parmağınızı tutarken yüzük ve küçük parmağınızla gazı kavramaya alışın. Bu teknik ileri bir sürüş tekniğidir ve önemli ölçüde fren ve gaz uygulaması arasındaki aksama süresini kısaltır.

Uzun bir dönüşte gazı hızınızı sabit tutacak şekilde açık tutun ve aniden gaz açma alışkanlıklarından kurtulun. Gazı yumuşak olarak ve kademeli uygulamanın iki nedeni vardır: Birincisi çok hızlandığınızda gazı biçimsiz bir tarzda kapatmazsınız ki bu şekilde o noktaya gelinceye kadar uygulanan bütün iyi stratejiyi ortadan kaldırmaktan kurtulasınız. İkincisi bu nokta high-side kazasının olasılığının en yüksek olduğu noktadır. Gazla yumuşak olun ve mümkünse tamamen kapatmaktan kaçının. Bu noktada gaz ne kadar hassas ve yumuşak uygulanırsa o kadar iyi demektir. İdeal olarak zincir boşluğunu alın ve ön teker üzerindeki yükü bir miktar azaltın yeter. Bu noktada biraz güç vermek aynı zamanda şasedeki dengesizleşmeyi azaltacak ve gaz teliniz tutuk ise – takılarak bırakıyorsa – bu istenmeyen durum en azından motor daha dik konumda iken ve daha az etkilenme şeklinde olacaktır. Dönüşün apeks noktasında minimum sürate erişmiş olabilmek için yumuşakça gazı açın, tam bu noktadan itibaren ise hız kazanmağa başlayın. Bu durumu yine keskin olmayan uzun dönüşlerde talim ederseniz pozitif gazlama(hız kazanma) başlamadan önce aerodinamik güçlerin üstesinden gelebilmeniz için elinizde daha fazla zaman ve güç olur.

Apeks noktasına vardığınızda gaz zaten açılmış, zincir boşluğu alınmış, süspansiyonlar dengelenmiş ve pozitif gaz vermeğe hazır durumda olmalısınız. Bu durumda dönüşten çıkış performansınız aksi durumlara göre çok daha iyi olacaktır. Tabi sonraki düzlüğe de daha hızlı girmiş olacaksınız. Talimlerle gazı yumuşakça ve erken açmanın pistlerde daha hızlı olmanızı ve caddede daha güvende olmanızı sağladığını fark edeceksiniz. Alpaslan Kuzucan

POZİSYONA GÖRE YATIŞ AÇILARI

KÖR KAVŞAKLARDA DİĞER ARAÇLARI TAMPON YAPMAK

KÖR KAVŞAKLARDA DURDUĞUNUZDA KAVŞAĞIN GÖREMEDİĞİNİZ BÖLGELERİNDEN GELEBİLECEK BEKLENMEDİK TEHLİKELERE KARŞI ÖNLEM OLARAK ARANIZA MUTLAKA BÜYÜK BİR ARACI ALIN. O TARAFTAN ANİDEN ÇIKACAK BİR VASITA BÖYLECE DİREK OLARAK SİZE ÇARPMAYACAKTIR. YANINIZDAKİ ARAÇ SİZE İLK DARBEYİ EMECEK BİR TAMPON GÖREVİ GÖRECEKTİR. BUNUN DIŞINDA BÜYÜK ARAÇLARLA PARALEL(YAN YANA) SÜRÜŞLERDEN KAÇININIZ. YA İLERİSİNE GEÇİNİZ YADA GERİSİNDE KALINIZ.

MOTOSİKLETLERİ SOLLAMA ŞEKLİ

SOLLANAN ARAÇ SOLLANMA ESNASINDA HIZINI ARTTIRMAMALIDIR. BU HAREKET BİRÇOK GELİŞMİŞ ÜLKEDE KANUN DIŞIDIR. HIZINI SABİT TUTMALI HATTA GEREKİYORSA SOLLAYAN ARAÇ KENDİSİNİ GEÇİP GÜVENLE HATTINA GERİ DÖNEBİLSİN DİYE GEREĞİNCE AZALTMALIDIR.

TEMEL BEDEN POZİSYONLARI

AYAKLARINIZIN AYALARI İLE PEDALLARA BASINIZ. BU HEM AĞIRLIK AKTARMA İŞLEMİNİZİ KOLAYLAŞTIRACAKTIR HEMDE DÖNÜŞLERDE YADA BOZUK YOLLARDA PARMAK UÇLARINIZIN BİR YERE TAKILMASINI ENGELLEYECEKTİR. BAKIŞLARINIZ DAİMA İLERİDE GİTTİĞİNİZ YÖNDE OLSUN. OTURUŞUNUZ DİRSEKLERİNİZ HAFİF BÜKÜLÜ VAZİYETTE ELCİKLERİ KOLAYCA KAVRAYABİLECEĞİNİZ YAKINLIKTA OLMALIDIR.

MOTOSİKLET SÜRÜCÜLERİNİN DAVRANIŞLARININ DÜZELTİLMESİ

SÜRÜCÜ DAVRANIŞLARININ MODİFİYE EDİLMESİ

Sürücülerin performansı anlayış kapasitelerine ve sürüş becerilerine bağlıdır. Sürücünün hareket tarzı ise sürücünün gerçek yaşam içinde yaptıkları ile ilişkilidir. Performans ile hareket tarzı arasındaki mesafe trafik güvenliği açısından ana kavram değildir. Performansı çok iyi olan birisi belki de kişiliği itibariyle arkasına yolcu olarak binilebilecek güvenli biri hiç değildir. Çevresine aldırmadan uyumsuz bir tarzda daha hızlı sürmek, yoğun trafikte diğer araçları geçmek ve makaslamak gibi kendi özel görev zorluklarının seviyesini kafasına göre belirleyen, olgunluktan yoksun kişiler her an kaza yapmağa namzettirler.

Motosiklet sürücülerinin çoğu kendilerinin diğer sürücülerden iyi olduğuna inanır. Bilhassa yeni, genç sürücüler sistematik bir çelişki içinde şahsi risklerinin diğerlerininkinden daha az olduğu düşüncesindedirler. Ve kişilerde bu görüş tecrübeyle aksini yaşadıklarında bile değişmemektedir. Bu şekilde, riski kendisi için olduğundan düşük görmek sürücülerin tutumlarını güvenlik ölçülerini koyarken daha basiretsiz hareket etme şeklinde tezahür eder.

İnançlar sürücü bireylerin iki noktayı düşündüğünü akla getirir:

1. Karşılaştığımız sürücülerin çoğu kendilerini diğerlerinden daha iyi olarak kabul ederler.
2. Sizin kendiniz hakkındaki değerlendirmeleriniz, sürüş becerileriniz ve güvenlik ölçüleriniz hakkında, diğer motosiklet sürücüleri ile aynı doğrultuda çakışır.

Motosiklet sürücülerinin davranış tarzlarını değiştirmeleri için kazaya karışmalarında merkezi rolü oynayan değişik şahsi faktörlere bakmalıyız:

1. Nasıl yaşıyorsak öylede süreriz. Eğer sizin şahsi yaşam tarzınız dikkat, müsamaha, ön görü ve diğerlerini de düşünmek şeklinde ise o zaman sürüşünüzde aynı şekilde olacaktır. Eğer yaşam tarzınız bu iyi değerlerden yoksun ise sürüş tarzınızda saldırganlık, kabalık ve budalaca risk alma şeklinde olacaktır. Bunun sonucunda aklı başında bir karaktere sahip diğer sürücülere göre daha yüksek bir kaza yapma oranına sahip olursunuz.
2. Kişinin olgunluk ve kültür düzeyi. Güvenli sürücülerle kıyaslandığında kazaya eğimli sürücülerin daha az olgun, daha az kültürlü ve seçimlerinde ve zevklerinde daha kültürsüz oldukları görülür. Zekide olsalar düşük şeylere tutkulu, kanunlara karşı kayıtsız davranış kalıbı içinde ve anti sosyal kişilerdir.
3. Kanunlara saygısızlık. İyi sürücüler sadece kanunlara uymakla kalmayıp hareketlerini kontrol etmeyi içselleştirirler. Onlara bu kuralları uygulamaları için kanun veya dış bir baskı unsuru gerekmez. Sürüş şeklimizin tüm şahsi sorumluluğunun tam olarak tarafımızca kabul edilişi hepimizin öğrenmesi gerekli en önemli konudur.
4. Şahsi zevk ve heyecan aramak. Sürüş güvenliğini etkileyen diğer dürtüler rekabetçilik, güç ve kontrol duygusu, şahsi zevk alma peşinde koşmak yüksek kaza oranlarında başlıca rol oynayan faktörlerdir. Bu dürtüler genç sürücüler arasında bilhassa önemli rol alır. Genelde motosikletlerini gösteriş yapıp kız arkadaşlarını etkilemek için kullanırlar. Heyecan yaratmak ve cesaret/hüner sergilemek isterler.
5. İntihar eğilimi. Kazalar elde olmayan sebeplerle olursa adı kazadır ancak incelenen bazı kazada acaba intihar mı etmiş dedirtecek bulgulara da rastlanılmaktadır.
6. Hız tercihi ve kaza riski. Hızı yeterince ciddiye almamak, sürücünün ölebileceğini idrak edememesinden kaynaklanır. Hız zamandan tasarruf etmekten ziyade verdiği zevk için istenir ancak ölümlü kazalarda hız faktörü genellikle ön sıradadır.


Kültür bizi diğer insanları da düşünmeye iter. Sadece diğer sürücüleri değil ama yayaları hatta hayvanları ve çevreyi. Kültürlü bir insan yoğun bir yaşam mahallinde motorunu bağırtmaz. Bunun orada yaşayanları, yaşlı yada değil rahatsız edeceğini bilir. Yine bir hastanenin önünden geçerken motorunu bağırttırmaz. Hareketlerinin diğer insanlar üzerindeki olumsuz etkilerini göz ardı etmez. Kaldırımda araç bekleyen birilerinin olduğu yoğun yerleşim merkezlerinde hız yapmaz.

Güvenli sürüşü öğrenmek, diğer insanlarla doğru iletişimde olmanın da öğrenilmesidir. Onlarla nasıl, ne zaman iletişim kuracağını bilmek ve onlardan gelen mesajları iyi anlayabilmektir. Selektör, fren lambaları, korna kullanma ve göz teması gibi ipuçlarını iyi bir sürücü doğru kavrayabilmelidir.

Sonuç olarak kazalardaki en büyük faktörün insan olduğunu söyleyebiliriz. Bilhassa ülkemizde tahsiline devam etmeyen, kanunlardan bihaber hatta ehliyet almağa yaşı bile tutmayan kültürsüz gençlerin sürücü koltuğunda bolca görülmesi kazalarında gittikçe artacağının göstergesidir. Tecrübe ille de kaza yapmak, düşe kalka öğrenmek değildir. Eğitimle, bilginin açığa çıkarılmasıyla ve doğru donanım ve metotlarla icra edilen kontrollü talimlerle, başkalarının hatalarından da ders çıkarabilmekle elde edilirse anlamlı olur. Olgunca ve medenice olur.

Alkollü sürüşten kesinlikle uzak durunuz. Aç karnına, tıka basa tok karnına, yorgun, üşümüş, kızgın, uykusuz yada stres altında sürüş yapmaktan kaçınınız. Motosiklet sürücülüğü çok keskin bir dikkat ve zihinsel yoğunlaşma ister.

MESAFELER VE KAPILAR

Sürücü için en iyi korunma faktörü mesafeyi muhafaza etmektir. Mesafe, sürücü ile öbür sürücülerin hataları arasındaki mesafe. Etrafınızda yeterli güvenlik alanı muhafaza etmeniz size iki şey kazandırır.

1. Bir sorun durumunda reaksiyon göstermek için yeterli zaman(mesafe)
2. Kaçış için alanlar(kapılar)

Kapılar: Etrafınızda gerektiğinde kaçış için kapılarınız olmalıdır ve sizin dışınızdaki trafikle göz temasınızı sürekli muhafaza etmelisiniz.

Sizin dışınızdaki trafik:

1. Önünüzdeki trafik
2. Arkanızdaki trafik
3. Size doğru yaklaşan trafik
4. Yanlardan yaklaşan trafik
5. Solladığınız trafik
6. Sizi sollayan trafik


Önünüzdeki mesafe: İyi sürücüler en azından minimum 2 saniyelik mesafe bırakmalıdır. Bu sürücüye eğer, önünde beklenmedik bir tehlike oluşursa zamanında tepki verecek süreyi verir. İlaven yol durumunu, çukurlar, kasisler, mazot, kum döküntüleri gibi potansiyel tehlike arz edecek durumları önceden görmek mümkün olur. Hava şartları kötüyse bu süreyi biraz daha artırın. Eğer şartlar motosikletinizin duruş mesafesini uzatan durumdaysa diğer araçlarla aranızdaki mesafeyi çoğaltın. Zemin kaygan ise, önünüzdeki vasıta ötesini görmenizi engelleyen yüksek bir vasıta ise, trafik yoğun ve biri önünüze sıkışmağa kalkabilirse takip mesafeniz 3 saniye yâda daha fazla olmalıdır.

Durduğunuzda önünüzdeki araçla olan mesafe eğer arkanızdaki gelen araç duramayacak gibi olursa kaçmanıza imkân tanıyacak uzunlukta olmalıdır. Yine yeterli mesafe sizi önünüzdeki aracın aracını geri kaçırması durumunda da korunmanızı sağlayacaktır.




Durdurulduğunuzda da önünüzdeki araçla aranızda, arkadan gelecek kontrolsüz birinin yolundan rahatlıkla çekilebilecek kadar, yeterince uzun mesafe bırakınız.

Yanlara doğru mesafe: Motosiklet sürücüleri diğer sürücülerin yapamadığı bazı şeyleri yapabilirler. Hattının içinde pozisyon değiştirerek diğer araçlarla aralarındaki mesafeyi artırabilirler. Tecrübeli sürücüler hatları içinde trafik şartları değiştikçe pozisyonlarını değiştirirler.

Eğer gerekli değilse öbür araçların yanlarında sürüş yapmayın. İşaret vermeden yan hattaki bir araç sizin hattınıza kırabilir. Bitişik hattaki araçlar sizin kaçış kapılarınızı, kendi hattınızda tehlikeye girdiğinizde, bloke eder. Her iki yanınızda boş alana kavuşuncaya kadar ya hızınızı artırın yada hız kesin.

Hattınızın içinde pozisyon değiştirmenizi gerektiren birkaç durum:

1. Sollayan araçlar: Ne zaman bir araç sollasanız yada karşıdan gelen bir araç varsa hattınızın merkezine doğru biraz kayın. Sizin yanınızdan geçen bir araca yakın olmanızın hiçbir anlamı yoktur. Merkezi konuma doğru kaymakla sürücü hatalarının yaratacağı yanlamalardan, büyütülmüş aynalar, pencereden atılacak şeyler, lastiklerin fırlatacağı şeylerden de nispeten korunmuş olursunuz.

2. Ağır vasıtalara yol verin. Hava cereyanı yaratırlar. Bu hava cereyanları aniden üzerinize patlarsa kontrolünüzü kaybedebilirsiniz. Ağır vasıta durumunda hattınızın en uzak noktasına kaymanız iyi olur.

3. Arkanızdaki mesafe: Çok yakın sizi takip eden araçlar olduğunda hattınızı değiştirin ve bırakın o araç sizi geçip gitsin. Buna rağmen araç yakın takibi sürdürürse, önünü açtığınız halde, hat güvenli geçişe uygunsa yavaşlayın ki sizi geçebilsin.

4. Park etmiş araçların yanından geçiş: Hattınızın sol pozisyonunda konumlanın. Bunu yapmakla aniden açılacak bir kapıdan yada park yerini birden terk etmeğe kalkan dikkatsiz bir sürücünün yarattığı tehlikeden korunabilirsiniz. U dönüşü yapan araçlar başka bir tehlike kaynağıdır. Aniden bir araç sizin hattınıza, size bir kaçış kapısı bırakmadan, kırabilir. Bu sebeple kıpırdayan bir araç gördüğünüzde ona ihtiyatla yanaşın.


Sola dönüş sıralanması. Düz gidilecekse veya sağa dönülecekse sağ hat seçilmelidir.

5. Hat paylaşımı: Motosikletler birbirleri ile ikili yan yana sürüş yapabilirler. Genellikle fermuar düzeni kullanılır ama kavşaklarda ve herhangi bir sebeple durmak gerektiğinde saflar sıklaştırılarak fermuar düzeninden çift sıra düzenine geçilir. Motosiklet sürücüleri aynı hattı arabalarla paylaşmamalıdırlar. Bunun için bir araç sizinle aynı hattın içinde sıkışmağa niyetlenirse seçilecek en iyi yol hattınızı bloke etmektir. Buna rağmen araç sürücüsü üzerinize sürerse canınızı kurtarın. Yol, hak benim iddialarına girmeyin. Tahrik edici işaretleşmelerden kaçının. Bir akıl hastasıyla, sarhoşla yada esrarkeşle karşı karşıya olabilirsiniz.

Şu durumlarda çok dikkat olun:

. Ağır trafikte tampon tampona sürüşler
. Kavşakta dönmeğe hazırlanıyorsunuz
. Rampa çıkışına giriyorsunuz
. Otobandan çıkıyorsunuz
. Sizi sollamak isteyen bir sürücü var.(Şayet hattınızın en soluna kayarsanız bu sürücüyü sizin hattınıza davet etmiş olursunuz).
. Hattınızın içinden önünüzdeki aracı solamaya çalışmak. (Bunu yapmayın hat değiştirerek sollayın).


Otoyollarda Sürüş:



Not: Ülkemizde otoyollar üç hatlıdır. Orta hattı kullanmayınız. Orta hatta tehlike her iki yönden de gelebileceği için hat bloklamak fiilen mümkün değildir. Her iki yanınızı sürekli kontrol altında tutmak zordur ve dikkat dağıtıcıdır. Bu sebeple en solda iseniz bu hattın sağında veya en sağda iseniz bu hattın solunda olarak pozisyonunuzu alınız.

HEMZEMİN DEMİRYOLU GEÇİŞLERİ

Hemzemin geçişler:

Dik Sürüşlerde Geçiş:





Paralel Sürüşlerde Geçiş:





Bariyersiz yada ışıksız geçişlerde tren uzakta bile olsa eğer onu görebiliyorsanız bekleyin ve geçtikten sonra geçin. Görebildiğiniz mesafedeki yaklaşan trenin raylarda yarattığı mıknatıslanma ve elektromanyetik alan siz tam geçerken aracınızın stop etmesine sebeb olabilmektedir. Eğer hemzemin geçit yok ve siz motosikletinizi raylardan atlatmağa çalışıyorsanız o zaman geçişin bir anında, bir yerinde iki tekerinizin birden raylardan aynı anda atlatılması gerekeceğini hatırlayınız. Sıkışık bir anda bu durum sizde ciddi paniğe sebeb olur ve yaşamınızı tehlikeye sokar.

ENGELLERİN ÜZERİNDEN GEÇİŞ TEKNİĞİ

LASTİK PATLAMALARI II

MOTOSİKLET SÜRÜŞ EĞİTİMİ NASIL VERİLMELİDİR?

ÇAĞDAŞ, İÇİNDE BULUNDUĞUMUZ ÇAĞIN BİLGİSİ, TEKNİĞİ VE TEKNOLOJİSİ DOĞRULTUSUNDA EĞİTİM VERİLMELİDİR. BİZDE OLDUĞU GİBİ KAFA, KOL VE GÖNÜL KIRILMASI ARTIK GELİŞMİŞ ÜLKELERDE GEREKMEMEKTEDİR.

YANİ, BİRAZDA ABARTALIM BÖYLE VERİLMEMELİDİR



AMA BÖYLE VERİLMELİDİR
Zaten hepimiz dört tekerli bisikletten başlayıp sonra iki tekerleklisine geçmedik mi?