FRENLE DANS

Fren ve Vites Küçültme:

Eğer sürücü düzgün fren yapıp vites küçültmeyi usulünce yapamazsa aşağıdaki durumlar ve bunların sonuçları ile yüzleşir:

1. Debriyajı vites küçültmenin yumuşak olması için düzgün bırakmak: Usta sürücüler böyle yapar ancak bu ciddi bir zihinsel yoğunlaşma ister.
2. Motor durduktan sonra vites değiştirmek: En iyi vites kutusu ile bile bu yapışığımsı bir geçiş olur.
3. Frenleme tamamlandıktan sonra vites değiştirmek: Çoğunlukla dönüş içinde olur. Dikkat dağıtıcıdır ve sürücüden bahsetmek gereksiz motorun dengesini bozar.
4. Freni takiben gaz verme işlemi yaparak devri ayarlamak: Bu motorun ön tarafında dikey salınım yapar.
5. Frenlemeden önce vites küçültmek: Bu durum alt süratlerde rahat sürüş tempoları için iyidir. Ancak seri sürüşlerde bilhassa sürücü havaya girmişse aşırı devir yükseleceği için motora zarar verebilir. Acil durumlarda ise bunu yapmaya zaman yoktur. Bazı acil durumlarda siz fren yapıp takiben arkadan gelen arabaları dikkate alarak gaz vermeye geçmeniz gerekebilir.
6. Vites küçültmeyi tamamen unutup dönüş boyunca gaz vermek: Bu durum dönüş çıkışında vites küçültmeniz gerekecek demektir. Hâlbuki dönüş çıkışında gaz vermek gerekir. Dikkat dağıtıcıdır ve düzgün bir sürüş olmayacaktır.

Evet, koordinesiz hareket eden bir sürücü aynı anda frenleme ve vites küçültmeye kalktığında çok tehlikeli olabilir. Sadece ön frenin uygulanması, gaz tam kesilmeden yapılırsa ön tekerin kilitlenmesine sebep olabilir. Sürücü freni çok sert sıkar ve aynı zamanda gaz verirse kaza olur. Talim ve koordinasyon çok önemlidir. Dans gibidir ve siz karar vermek durumundasınızdır. Yukarda bahsedilen 6 durumun herbiri kısmen sorun yaratır çünkü hepside sürücünün dikkatini dağıtacaktır. Az da olsa bu olur. Frenleme ile vites küçültme aynı anda olmalıdır.

Çözüm nedir?

Süratinizin sürekli farkında olun. Hassas dönüş hızı güvenli bir dönüş için şarttır. Şayet süratiniz sizi endişelendiriyorsa bu dikkatinizi dağıtacaktır. Frenleme ve vites küçültme sürekli bir akıcılık içinde yapılırsa doğru dönüş hızınızı bulmanız kolay olur. Burada hız duygunuz çok değerli bir kaynaktır ve sürekli farkında lığın düzenli akışı gibi icra edildiğinde çok daha kesin sonuç verir. Hızınızın sürekli farkında olmanız sizin makinenizle iletişiminizi de geliştirir. Makinenizle sürekli iletişim halinde olmanızda çok önemli bir girdidir.

İdeal sıralama aşağıdaki gibi icra edilmelidir:

1. Gazı kapatın.
2. Fren yapın.
3. Motor yavaşlar ve devir hızla düşer.
4. Debriyajı çekin. Fren üzerindeki baskıyı sürekli muhafaza edin.
5. Ara gazını hızla verin ve kesin, genellikle çeyrek turdur. Fren üzerindeki baskıyı muhafaza edin.
6. Ara gazı esnasında vites değişimini düzgün olarak ve hızla yapın. Fren üzerindeki baskıyı muhafaza edin.
7. Debriyajı bırakın. Fren üzerindeki baskınızı doğru dönüş süratini elde edinceye kadar muhafaza edin veya duruma göre ayarlayın.
8. Frenleri yumuşak bir şekilde bırakın.

İlk fren uygulamasından sonra gelen 7 maddeyi ne kadar hızlı yaparsanız o kadar iyidir. Usta fren kullanımı demek sizin tüm bu işlemler esnasında fren üzerindeki baskıyı muhafaza etmek, azaltmak ya da artırmak işlemini bir bütün olarak kesintiye uğratmaksızın akıcı bir tarzda icra edebilmenizdir. Fren üzerinde kaç parmak tuttuğunuz size kalmıştır ama ben iki parmağı, işaret ve orta, tavsiye ederim. Bu size gazı çevirmeniz için başparmağınızla birlikte yüzük ve küçük parmağınızı bırakacaktır.

Fren yapmak önemlidir. Caddelerde ölüm kalım meselesidir pistte ise zaruridir. Vites değiştirmek ise böyle değildir. Dönüşü tamamlamak ya da motoru durdurmak vites değiştirmeden de olur. Slipper debriyaj dahi olsa frenlere bir dokunun. Zamanınızı alır ama bir kere ustalaşınca büyük keyif verir.

Çeviri kaynağı: www.motorcyclistonline.com