DAĞ DÖNEMEÇLERİ(HAİRPİNS)

Dağ Dönemeçleri…



Dağlardaki saç tokası misali kıvrılarak giden dönüşlerle başa çıkmak kendine has tekniklerle sorun olmaktan çıkabilir. Genelde çok keskin adeta 180 dereceye ulaşan bu tür dönemeçler hakkında doğruların yanında yanlışların da bilinmesinde fayda vardır.

Yavaş giriniz. Bu her dönüş için geçerlidir ve dağ dönemeçlerinde bir dönemece girmeden evvel süratinizi uygun seviyeye düşürmüş olmak ilk harekettir. Bu sürat ayarlaması işi motorunuz dik konumda iken yapılıp bitirilmiş olmalıdır. Bir kere dönüşe yattınız mı artık bunun için geç kalınmış demektir. Bunun nedeni dik konumdayken hala sert frenleme imkanınız varken yatışa geçince bu imkanınız kalmaz. Bu sürat ayarlamasının zamanında yapılmış olması sizin karşı hatta geçmenizi yada kayalara çakılmanızı önleyecek harekettir. Yeterli sürat ayarlamanızı yapamamışsanız kayalara çakılmaktan kurtuluş olmaz ve karşı hatta savrulmada ise belki paraşüt sizi kurtarabilir.

Frenlerden emin olmalısınız. Yani bunlar size bastığınız anda tepki verecek sağlamlıkta ve işlevde olmalıdırlar. Yokuş aşağı bir sert dönemeç olsun yokuş yukarı olsun bir saç tokası dönüşe fazla hızlı girmeniz mümkündür. Bilhassa yolculu iseniz bu fren kontrolleri daha da önem kazanır.

Dağlarda iki dönemeç arasında alabileceğiniz en iyi görüntüyü almağa bakınız(manzara seyretmekten bahsetmiyoruz). Yukarı ve aşağı bakınız, yolun nereye gittiğine bakınız, dönemeç keskinliklerini öngörmeğe çalışınız. Aynı zamanda da bir motordan çok daha fazla dağ dönüşlerinde alana ihtiyaç duyan kamyon yada otobüslere dikkat ediniz ve en iyisi onlardan uzak durunuz.

Bilhassa yokuş aşağı giderken hat seçmek ve motoru dik konuma yerleştirip kapalı dönebilmek için kendinize yeterince zaman tanımanız önemlidir. Bu yüzden frenlemeye erken başlayınız. Vites seçiminizi önceden yapınız. Yokuş yukarı giderken dönüşü tamamlayabilmek için motor hala dik konumdayken gaz beslemesine geçmiş olmanız gereklidir. Şayet tırmanışta dönüş ortasında motor bayılır gibi olursa vites değiştirmektense debriyajı kaydırmak tercih edilmelidir. Çünkü vites değiştirme işlemi ile motoru stop ettirebilirsiniz. Dönüşün en keskin yeri genellikle yarı yolda ve dönüşün iç tarafındadır.

En geniş girişi yapmağa çalışınız. Tabi güvenli olan en geniş giriş. Çok erken dönüşe geçmeyiniz. Her dönüşte olduğu gibi erken dönüşe başlamak sizi çıkışta açığa(hattı açmağa zorlar) doğru iter. Dönemecin dışını takip ediniz ve sadece bir saç tokası dönemeçte bir sonraki düzlüğe(yokuş aşağı yada yukarı) çıkış noktasını görünce dönüşe geçiniz. Şayet bir saç tokası dönüşte siz dönüşün tam ortasında apeksleme yapıyorsanız(motoru bir taraftan diğer tarafa doğru kaldırıp yönlendirmek) dönemeci haddinden fazla erken kesiyorsunuz demektir. Bu hata bir yanlış öngörüdür çok açık gidersiniz ki en ufak bir hataya da, beklenmedik bir durumda da kurtarmaya marj kalmaz.

Çok erken ve sert güç yüklemesi yapmayınız. Yokuş yukarı keskin bir dönemeci almak için sürekli gaz beslemesi gerekir ama bu çok erken ve çok fazla olursa sizin dönüş hattınızı açacaktır. Motoru dik konuma getiriniz, gitmek istediğiniz noktaya yönlendiriniz ancak bundan sonra gazı açınız. Yokuş aşağı giderken gazı açmadan önce hattı çıkışta açmamak için yavaşlatıcı güç olarak arka frenin devamlı devrede tutuluyor olması ihtiyacını duyabilirsiniz. Vites değiştirme işlemlerini azaltmağa bakınız(gereksiz vites yükseltmeyiniz). Bir alt viteste kalınız. Devir yükselir ve yokuş yukarı doğru size iyi itiş yokuş aşağıya doğru ise motor freni sağlar.

Saç tokası gibi dönemeçli dağ dönüşlerinde eğer heyecanlanıyorsanız şu birkaç şeye dikkat ediniz.

. Önünüzdeki sürücüyü takip etmeyiniz. Kendi sürüşünüzü yapınız. Eğer öndekini takip ederseniz bu sizin görüşünüzü kısıtlayacağı gibi onun yapacağı bir hatayı sizinde yapmanıza sebep olur.
. Bölgenin yerli sürücülerinden daha iyi sürmeğe(onları mecbur kalmadıkça geçmeğe) kalkışmayınız. Onlar dönemeçleri iyi bilirler.
. Kamyon ve otobüslere dikkat ediniz. Onlar dönüş için çok fazla alana ihtiyaç duyarlar ve uzunlukları itibariye burun açarak dönerken çıkışta arkalarını tüm hattı kapatacak şekilde tutarlar. Yani S yerine Z çizerler.(Ağır vasıta sürüş dinamikleri gereği.)
. Dönemeçlerle uğraştığınızı hiçbir zaman unutmayınız. Her an yaprak yada kum döküntülü bir yüzey, siyah buz, mazot yada yağ döküntüsü ile karşılaşabilirsiniz.

MOTOSİKLET AMA NEREYE KADAR!!!

Nereye Kadar?

Motosikleti yıllardır kullanırım ama arabamda yedekte ulaşımın bir alternatif şekli olarak hep olmuştur.

. Donanım!
Güvenlik ve sağlık açısından bir hayli yol almış olunsa da motosiklet giyim kuşam olarak daha fazla geliştirme ve buluş çabalarına gereksinim içindedir. Tamamen sizi koruduğuna inandığınız bir donanımız dahi olsa yine bir daha düşünün. Ellerinizi her şartta yeterince sıcak tutacak eldivenler var mı? Hayır yok. Yada yaz sıcağında sizi güvenlikten ödün vermeden terlemenizi engelleyecek bir ceket var mı? Yok. Yada şık bir restoranın tabanını yan sürtmeden dolayı zedelemeyecek ama tam korumalı botlar var mı? Yok. Bu örnekler çoğaltılabilir.

. İleriye Dönük Düşünün.
Arabanız olmadan siz trafik gibi hava şartları gibi dış etkenlere daha fazla açık ve savunmasızsınızdır. Bu nedenle motorla yapılacak seyahatlerin ileriye dönük iyi düşünülüp planlanması şarttır. Arabada bu kadar dikkatli olmanız gerekmez. Gece şartları, soğuk yada sıcak hava şartları, yağmur ve bölgesel ısı farklarına göre her şeyiniz motosiklet seyahatlerinden önce ileriye dönük olarak tam düşünülmeli ve hazırlanılmalıdır. Mesele seyahatinizin bir bölümü karanlıkta, gece şartlarında geçecekse vizörünüz kesinlikle renksiz olmalıdır. Yolda alışveriş ve ikmal için çantalarınız yeterli olmalıdır ki bir çok rahatsızlık engellenmiş olsun.

.Motosiklet ve Donanım Bakımları.
Arabaya göre daha fazla kontrol edilmesi şart olan bir konudur. Yağ kontrolü, lastiklerin kontrolü, zincirin bakımı, yağlanmış olması ve en az bunlar kadar önemli bir şey olan motor temizliği. Motosikletle yol alırken oluşacak bir arıza sizin için çok daha fazla sıkıntı kaynağı demektir. Öyleyse motosiklet bakımlarınızı ve temizliğini hiç ihmal etmeyiniz. Yine dikkat edilmesi gerekli olan bir diğer husus ise donanımlarınızın bakımıdır. Çizmelerinizi sık temizleyip boyar mısınız? Kaksınızı iç dış temizlik açısından ne seviyede tutuyorsunuz? Ceketinizi astığınız yerden bir daha ki sefere kadar hiç çıkarıp bakıyor musunuz? İnanın bu bakımların size kaybettireceği zaman aslında sürüşte kazandıracağı zamandan çok azdır.

. Nerede, Ne zaman Sınır Koyacağınızı Biliyor musunuz?
Bu sınırları çekebilmek, doğru olanı doğru zamanda yapabilmek sizin daha uzun süreler sürüş yapmanızı sağlayacaktır. Kendi kurallarınızı koyun ve onlara uyun. Bu duruma endişe edilmeyecek kadar seyrek olarak alkol almayla sürüş dürtünüz olsa da yada tam donanımlı kullanımı yada görünür olmayı ilgilendiren bir durum olsa da sıfır tolerans gösterin ve sınırlarınıza itaat edin.Göreceksiniz ki sınırlarınızı belirlemek sizin korunmanız açısından büyük uzun yollar almak demektir.

.Motor ve Kanser!
Motosiklet selesinden gelen düşük titreşimin(ELF) ve elektromanyetik alanın(EMF)insanda uzun vadede siyah lekeler denen kansorejen oluşumlara yol açtığı gayri resmi ağızlarca konuşulmağa başlanmıştır. Yine bu etkilerin 3-4 saat gibi kesintisiz sürüşler yapan insanlarda ereksiyonel fonksiyon bozukluklarının da kaynağı olduğu belirtilmektedir. Bilhassa bu ikinci hastalık belirtisi sert seleli motorları kullanan sürücülerde daha yoğun görüldüğü belirtilmektedir. Bu bilgileri destekleyen resmi bilimsel araştırmalar(açıklanmış)yoktur.

. Motor ve Astım.
Yoğun trafiklerde dur kalk şeklindeki beklemeli sürüşler uzadıkça motosiklet sürücüsü o pis ortamdaki tüm karbonmonoksite ve havadaki mikrobik ortama maruz kalmaktadır. Süratle bu hava içerisindeki tüm mikropları içine çekmektedir. Bu durumda ya sürüşten vaz geçmek yada mümkünse yaş bir bezle ağız ve burnunuzu sarmanız tavsiye edilir. Bu kirli havayı direk solumak bronşit gibi, nefes darlığı gibi hastalıklara zemin hazırlamaktadır.

.Motor Kullanımı ve Zihin.
Sürekli motor kullanan sürücülerin beyinlerinin hafıza, bilgi işlem ve zihinsel yoğunlaşma bölümlerinin aktifleştiği görülmüştür. Bu tip kişilerde yapılan algılama, idrak testlerinde kişilerin hata oranının daha düşük çıktığı ve kişilerin çalışırken de zorlanmadıkları, keyif aldıkları tespit edilmiştir.

.Motor Sürücüsü ve Küresel Isınma.
Ozon tabakasında ki açılmanın gittikçe büyüdüğü günümüzde zararlı ışınların olumsuz etkilerine maruz kalma açısından motosiklet sürücüleri en riskli sınıftır.